Dr Jan Misiuna z Katedry Studiów Politycznych (KES) opublikował w Oficynie Wydawniczej SGH książkę pt. „Pieniądze i kampanie wyborcze w Stanach Zjednoczonych”. Zgodnie z tytułem, przedstawia w niej mechanizmy finansowania kampanii wyborczych w USA na poziomie federalnym, zwłaszcza w latach 2008‒2014. Analizuje także skutki, jakie na kształt kampanii wywarła fundamentalna decyzja Sądu Najwyższego w sprawie Citizens United v. Federal Election Comission (558 U.S. 310 [2010]).
Autor przedstawia mechanizmy i prawo regulujące finansowanie amerykańskich kampanii wyborczych. Wskazuje, że przechodzą one obecnie okres intensywnych przemian. W efekcie dotychczasowa literatura polska ‒ a także światowa ‒ im poświęcona szybko traci na aktualności. Przedstawia także historyczne, społeczne i instytucjonalne uwarunkowania działań wyborczych. Omawia również perspektywiczne kierunki zmian w mechanizmach finansowania kampanii wyborczych w Stanach Zjednoczonych.
Książka powstała jako reakcja na potrzebę ujęcia w zwartej formie roli jaką odgrywają pieniądze w życiu politycznym. Wybór USA był dość naturalny, ponieważ pozostają one jednym z największych państw o ustroju demokratycznym. Z drugiej strony, amerykański model finansowania kampanii wyborczych często bywa stawiany jako wzór godny naśladowania, jak tyle innych tamtejszych rozwiązań ustrojowych. Autor wskazuje, że w powyższym punkcie zbiega się wartość poznawcza tematu z jego funkcją aplikacyjną. Zastrzega jednak, że bezpośrednie przeniesienia amerykańskich rozwiązań do polskiego porządku prawnego nie jest możliwe, ale inspiracja nimi – również w formie ostrzeżenia – już jak najbardziej.
Kolejnym powodem, dla którego temat wydaje się relewantny, jest zagadnienie wpływu grup interesów na kształtu amerykańskiego prawodawstwa, również – a może przede wszystkim – w zakresie funkcjonowania mechanizmów gospodarczych. Te grupy wywierały duży wpływ już wcześniej na decyzje gospodarcze, a dobrym tego przykładem są firmy z branży sektora finansowego. Deregulacja w tym sektorze zbiegła się w czasie z przekazywaniem przez nie znaczących datków na fundusze wyborcze obu dominujących partii politycznych. Autor w badaniach amerykańskich mechanizmów wyborczych opierał się na źródłach zastanych, syntezował dane już dostępne. Korzystał przede wszystkim ze źródeł amerykańskich, w tym publikacji z prasy bieżącej i specjalistycznej, a także korespondujących z nimi periodyków internetowych. Jest to skutek opóźnień w badaniach nad finansowaniem kampanii wyborczych.
Andrzej Zybała
Ostatnie wpisy Andrzej Zybała (zobacz wszystkie)
- O kampaniach wyborczych w USA. Książka dr Jana Misiuny - 28 sierpnia 2017
- Książka doktorantki z Instytutu Filozofii, Socjologii i Socjologii Ekonomicznej KES - 28 sierpnia 2017
- Czy w sposobie myślenia mogą tkwić źródła problemów publicznych? - 28 sierpnia 2017